Rehabilitacja Dzieci i NiemowlątRehabilitacje
Szczególną naszą uwagę kierujemy na naszych najmłodszych pacjentów, oferując rodzicom wielospecjalistyczną pomoc obejmującą nie tylko rehabilitację, jak również konsultacje lekarskie z naszymi specjalistami, terapię pedagogiczną oraz neurologopedyczną.
W naszym Ośrodku zajmujemy się:
- zaburzeniami ruchowymi typu: podwyższone lub obniżone napięcie mięśniowe, asymetria ułożenia,
- opóźnienia i/lub zaburzenia w przebiegu rozwoju psychoruchowego,
- uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (Mózgowe Porażenie Dziecięce, przepukliny oponowo – rdzeniowe),
- uszkodzeniami obwodowego układu nerwowego (m.in. uszkodzenie splotu barkowego),
- chorobami genetycznymi, metabolicznymi oraz wadami wrodzonymi (m.in. Zespół Downa),
- wadami postawy (m.in. plecy okrągłe, postawa skoliotyczna, stopy koślawe),
- rehabilitacją po przebytych zabiegach operacyjnych,
- terapią ręki,
- terapią chodu,
- innymi przypadkami wymagającymi ich stymulacji rozwoju motorycznego (np. kręcz szyjny, dysplazja stawów biodrowych).
W pracy z najmłodszymi pacjentami nasi terapeuci korzystają ze specjalistycznych form usprawniania: metody Vojty, metody NDT Bobath, integracji sensoryczno – motorycznej, metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne, terapii ręki.
Dodatkowo oferta ta obejmuje również masaż:
- masaż Shantala
- masaż stymulujący
- masaż relaksujący
- masaż leczniczy kręgosłupa (np. przy skoliozach)
- masaż leczniczy klatki piersiowej (przy wadach klatki piersiowej)
- masaż leczniczy kończyn dolnych (przy wadach kończyn dolnych),
- oraz szeroki zakres zabiegów z zakresu fizykoterapii, m.in.:
- laseroterapii
- ciepłolecznictwa
- elektroterapii.
Zajęcia prowadzone są w zależności od wskazań i potrzeb, zarówno indywidualnie jak i grupowo. Zajęcia grupowe dotyczą:
- ćwiczeń korekcyjnych,
- metody Ruchu Rozwijającego Metodą Weroniki Sherborne
- terapii ręki
Metoda Vojty
Metoda Vojty, której zadaniem jest rehabilitacja ruchowa dzieci powstawała przez blisko dwadzieścia lat, w latach 50-70 XX wieku. Jej autor, czeski neurolog dziecięcy, profesor Vaclav Vojta, po wielu latach badań i obserwacji sformułował ostateczne zasady swojej metody terapii: prawidłowe zasady sekwencji ruchu, np. sięganie i chwytanie, wstawanie i chodzenie, są wrodzone, a nie nabyte. Drzemią w każdym, nawet niepełnosprawnym ruchowo dziecku, i można je aktywować, umiejętnie uciskając określone punkty na ciele dziecka (tzw. strefy stymulacji). Metoda Vojty opiera się więc na zasadzie wywoływania odruchów: przez nacisk na określone punkty ciała wywołuje się takie odruchy, jakie występują w normalnym motorycznym rozwoju.
Dziś metodę Vojty stosuje się przede wszystkim u dzieci z uszkodzeniami centralnego ośrodka nerwowego, a także u wcześniaków (o ile ich stan tego wymaga) i dzieci z ortopedycznymi wadami postawy. Sposób rehabilitacji zawsze dobierany jest indywidualnie. Podczas diagnozy specjalista (koniecznie certyfikowany, mogący wylegitymować się odpowiednim zaświadczeniem), rozbiera maluszka i obserwuje jego zachowanie, zwracając uwagę na ruchy, jakie wykonuje dziecko. Bada też ułożenie jego ciała w przestrzeni za pomocą siedmiu różnych reakcji. W fazie rehabilitacji uciska zaś i drażni punkty na ciele dziecka, robiąc to w dokładnie określonych pozycjach i kierunkach.
Choć metoda Vojty zakłada, że stymulacja nie może być bolesna, dzieci często płaczą podczas ćwiczeń, co jest związane z dyskomfortem, jaki odczuwają, przymusowo utrzymując prawidłową pozycję. Ważne więc, by podczas sesji spokojnie zapewniać dziecko o tym, że jest bezpieczne.
Metoda Vojty przynosi bardzo dobre efekty i może być stosowana już od pierwszych dni życia. Dziecko musi być rehabilitowane przez profesjonalistę, ale konieczne jest zaangażowanie rodziców, bo część ćwiczeń trzeba robić w domu. By terapia odniosła skutek, muszą być one bowiem wykonywane regularnie. 15-20 minut podczas każdej sesji). Sposób stymulacji dobiera fizjoterapeuta, on też uczy rodziców tego, jak mają ćwiczyć z dzieckiem.
Mimo domowych ćwiczeń terapeutę trzeba odwiedzać przynajmniej raz w tygodniu (w późniejszej fazie terapii raz na dwa tygodnie), by mógł on ocenić postępy i skorygować poprawność wykonywanych ćwiczeń, a jeśli zajdzie taka potrzeba (bo dziecko poczyni postępy) zmienił zakres i harmonogram ćwiczeń. W najlżejszych przypadkach poprawę stanu dziecka przy regularnych ćwiczeniach można zauważyć po 2-3 miesiącach.
Metoda NDT-Bobath
Metoda NDT-Bobath została stworzona w latach 40 XXw. przez Bertę i Karla Bobath. Od tego czasu jest stosowana na całym świecie, zarówno dla dzieci jak i dorosłych. W Polsce Metoda NDT-Bobath stosowana jest z powodzeniem dla wcześniaków, niemowląt i dzieci starszych z zespołami neurologicznymi, ortopedycznymi, genetycznymi oraz prezentującymi opóźnienia w rozwoju.
Usprawnianie według Metody NDT-Bobath ma pomóc dziecku we wszechstronnym rozwoju tak, aby mogło uzyskać niezależność w życiu i wykorzystać swe możliwości na tyle, na ile pozwala istniejące uszkodzenie Ośrodkowego Układu Nerwowego (OUN).
W związku z powyższym główne zasady usprawniania według koncepcji NDT-Bobath obejmują
- wpływanie na napięcie mięśni poprzez obniżanie napięcia wzmożonego i podwyższanie obniżonego, co jest możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich technik postępowania już od pierwszych miesięcy życia,
- hamowanie nieprawidłowych odruchów oraz
- wyzwalanie ruchów w formie najbardziej jak to jest tylko możliwe zbliżonej do prawidłowych, co zostaje osiągnięte poprzez wspomaganie i prowadzenie ruchu z punktów kluczowych, czyli punktów kontroli ruchu, którymi są: głowa, obręcz barkowa , obręcz miedniczna i inne części ciała, oraz
- wykorzystywanie i utrwalanie zdobytych umiejętności ruchowych w codziennych cynnościach.
Terapeuta ćwiczy całe ciało dziecka, a nie porusza wybranymi kończynami. Dzięki temu dostarcza odpowiednich doznań czuciowych i ruchowych, a dziecko jest dynamicznie aktywizowane. Pomoc przy wykonywaniu ruchu powinna być taka, aby zapewniała maksymalny i aktywny udział dziecka, a jednocześnie nie wywoływała nieprawidłowych odpowiedzi wynikających ze zbyt dużego wysiłku czy stresu. Każdy ruch jest odpowiednio przygotowywany i połączony z przemieszczaniem ciężaru ciała i środka ciężkości. Rodzaj, tempo i rytm ćwiczeń dobiera się indywidualnie. Podczas ćwiczeń dziecko nie powinno płakać, gdyż płacz zmniejsza skuteczność działań terapeutycznych oraz powinno mieć zapewnione pełne poczucie bezpieczeństwa, co warunkuje osiągnięcie współpracy i akceptacji z prowadzącym ćwiczenia.
Mimo, że zajęcia prowadzi się najczęściej indywidualnie, ich celem jest zawsze przygotowanie dziecka do uczestniczenia w normalnym życiu rodzinnym i społecznym. To indywidualne podejście daje możliwość uwzględnienia potrzeb psychologicznych dziecka, stopnia jego sprawności, występujących zaburzeń, warunków rodzinnych i środowiskowych.
Integracja sensoryczno - motoryczna
Termin integracja sensoryczna - określa prawidłową organizację wrażeń sensorycznych (bodźców) napływających przez receptory. Oznacza to, że mózg, otrzymując informacje ze wszystkich zmysłów (wzrok, słuch, równowaga, dotyk, czucie ruchu-kinestezja) dokonuje ich rozpoznania, segregowania i interpretacji oraz integruje je z wcześniejszymi doświadczeniami. Na tej podstawie mózg tworzy odpowiednią do sytuacji reakcję nazywaną adaptacyjną. Jest to adekwatne i efektywne reagowanie na wymogi otoczenia. Może to być odpowiedź ruchowa jak i myślowa. Integracja sensoryczna jest procesem, dzięki któremu mózg otrzymując informację ze wszystkich systemów zmysłowych dokonuje ich segregacji, rozpoznania, interpretacji i integracji z wcześniejszymi doświadczeniami.
Terapia integracji sensorycznej określana jest mianem „naukowej zabawy”. Podczas sesji dziecko huśta się w hamaku, toczy w beczce, jeździ na deskorolce czy balansuje na kołysce. Przez zabawę przyjemną i interesującą dla dziecka dokonuje się integracja bodźców zmysłowych oraz doświadczeń płynących do ośrodkowego układu nerwowego .
Terapia odbywa się w sali specjalnie do tego przystosowanej i wyposażonej w odpowiednie przyrządy. Wyposażenie musi przede wszystkim obejmować wiele urządzeń do stymulacji systemu przedsionkowego, proprioceptywnego i dotykowego, ale również wzrokowego, słuchowego i węchowego. Atmosfera podczas terapii sprzyja rozwojowi wewnętrznej potrzeby ujarzmiania środowiska.
Zajęcia integracji sensorycznej mają na celu poprawę funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego odpowiedzialnego za odbiór, rejestrowanie i przetwarzanie bodźców zmysłowych (sensorycznych). Prowadzenie terapii poprzedzone jest szczegółową diagnozą, która decyduje o przebiegu zajęć i rodzajach ćwiczeń jakie dziecko powinno wykonywać. Każdy z rodziców po przeprowadzeniu pełnej diagnozy SI dziecka otrzymuje ocenę rozwoju procesów integracji sensorycznej oraz kompletny zestaw ćwiczeń, które będzie mógł wykonywać z dzieckiem w domu (5-10 minut codziennie). Zajęcia terapii SI trwają 45 minut + 5 minut na omówienie zajęć z rodzicami. Częstotliwość zajęć uzależniona jest od indywidualnych potrzeb oraz możliwości rodziców i waha się od jednego do trzech spotkań w tygodniu.
W naszym dobrze i nowocześnie wyposażonym gabinecie terapii SI znajdziecie Państwo wykwalifikowanego, certyfikowanego terapeutę, który na podstawie wywiadu, testów oraz obserwacji zachowań dziecka ułoży indywidualne plany terapii.
Kiedy warto zwrócić się o pomoc do terapeuty?
Jeśli dziecko:
- jest niezgrabne ruchowo, przewraca się, obija i potyka
- ma kłopoty z rzucaniem i łapaniem piłki
- nie potrafi przeskakiwać przez przeszkody
- nie lubi bawić się masami plastycznymi i wykazuje awersje na dotyk
- ma problemy z nauką jazdy na rowerze, hulajnodze
- jest w ciągłym ruchu lub unika ruchu
- nie zawsze rozumie polecenia do niego kierowane
- ma problem z zapamiętywaniem
- jest nadwrażliwe słuchowo lub nie słyszy dostatecznie pewnych dźwięków
- nie lubi wycinać, rysować, źle trzyma przybory pisarskie
- zbyt mocno ściska przedmioty, zbyt mocno przytula się
- jest niechętne do obcinania włosów i paznokci oraz innych zabiegów pielęgnacyjnych
- wykazuje opóźnienia w rozwoju mowy
- ma trudności z koncentracją
- często chodzi na palcach
- lubi przepychanie się lub ciągnięcie innych osób
- ma skłonność do przesadnych reakcji na otoczenie
- ma trudności z zasypianiem
Terapia ręki
Nasze ręce jako wyspecjalizowany narząd odpowiedzialne są w naszym ciele za wiele funkcji, m.in. za: popychanie, podnoszenie ciężarów, siłowanie się. Jednocześnie ręce potrafią wykonywać bardzo precyzyjne i skomplikowane ruchy w zakresie: samoobsługi, rysowania, pisania, a nawet artykulacji i szeroko pojętej komunikacji. Jeżeli u dziecka pojawiają się dysfunkcje w obszarze motoryki małej rąk, wówczas zaleca się zastosowanie zajęć z zakresu terapii ręki.
Terapia ręki to przede wszystkim usprawnianie małej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów rąk, dłoni i palców. Terapia ręki to również dostarczanie wrażeń dotykowych, umożliwiających poznawanie różnych kształtów, struktur materiałów oraz nabywanie umiejętności ich rozróżniania.
Głównym celem terapii ręki jest osiągnięcie samodzielności w zakresie podstawowych czynności życia codziennego.
Do innych celów terapii ręki zalicza się także:
- poprawę umiejętności chwytu
- wypracowanie zdolności skupienia uwagi i patrzenia
- wzmacnianie koncentracji
- poprawę koordynacji wzrokowo-ruchowej
- przekraczanie linii środka ciała.
Terapia ręki przeznaczona jest dla dzieci:
- niechętnie podejmujących czynności manualne (np. malowanie, lepienie z plasteliny) oraz mających problem z koordynacją obu rąk w trakcie wykonywania tych czynności, a także z koordynacją wzrokowo-ruchową
- mających znacznie obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe w obrębie kończyny górnej (obręczy barkowej, stawu łokciowego, w obrębie nadgarstka i stawów palców)
- mających problem w zakresie samoobsługi
- z nadwrażliwością dotykową oraz niedowrażliwionych dotykowo
- niewidomych i słabowidzących (dłonie dla tych dzieci są zmysłem kompensującym uszkodzony analizator wzrokowy)
Metoda Weroniki Sherborne
Podstawowymi założeniami metody Weroniki Sherborne jest rozwój dziecka poprzez ruch:
- świadomość własnego ciała i usprawnianie ruchowe
- świadomość przestrzeni i działania w niej
- dzielenie przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązanie z nimi bliskiego kontaktu
Prowadzenie ćwiczeń tą metodą ma na celu stworzenie dziecku okazji do poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia własnej siły, sprawności i w związku z tym możliwości ruchowych. Dzięki temu dziecko zaczyna mieć zaufanie do siebie i zyskuje poczucie bezpieczeństwa. Podczas ćwiczeń uczestnik terapii poznaje przestrzeń, w której się znajduje, przestaje ona być dla niego groźna, czuje się bezpieczniej, staje się aktywny i przejawia większą inicjatywę.
Ćwiczenia odbywają się w parach lub w grupie, mogą w nich uczestniczyć rodzice (obecność rodzica lub terapeuty jest niezbędna, jeśli dziecko jest mniej sprawne ruchowo) lub rodzeństwo, co sprawia, że dziecko czuje się bezpiecznie i chętnie ćwiczy. Wiele ćwiczeń na zajęciach prowadzonych metodą Weroniki Sherborne stanowi dla dzieci dużą atrakcję i wesołą zabawę w grupie, stwarza możliwość do twórczego działania oraz pobudza spontaniczność i aktywność własna dziecka.
Zobacz także: